Bài và ảnh: QUỲNH LỆ

Mùa Phật Ðản đã qua, nhưng ở Huế - vùng đất được cho là cái nôi của đạo Phật vẫn còn bàng bạc hương trầm. Một Phật tử ở Huế bảo rằng: Với người Huế, lễ Phật đản năm nào cũng được tổ chức rất lớn, năm nay lại đặc biệt hơn vì là Đại lễ Phật đản Liên Hiệp Quốc tổ chức tại Việt Nam. Chúng tôi rất tự hào vì Phật giáo Thừa Thiên - Huế luôn đồng hành cùng mạch sống của dân tộc”. Ông Ngô Hòa, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế, nói: “Trên hết, đại lễ Phật đản Liên Hiệp Quốc 2008 ở Huế là biểu tượng sinh động cho tự do tín ngưỡng, tôn giáo ở Huế và Việt Nam, tự do bày tỏ, thể hiện tâm nguyện của mỗi người dân, đó cũng là ước mong của giới tăng ni, phật tử về một thế giới hòa bình, Tổ quốc phồn vinh trường tồn và chúng sinh an lạc”. Lễ Phật Đản đã được miêu tả: "Ðó là ngày mà mọi con đường ở Huế đều dẫn ta đến một ngôi chùa dù cho ở nơi thâm sơn cùng cốc. Nắng tháng năm đốt lửa trên những nẻo đường đất, bụi tung mờ bóng người áo lam lũ lượt đến chùa lễ Phật..."

Đạo phật ở Huế có một lịch sử lâu dài và ảnh hưởng lớn lao trong đời sống dân chúng. Huế có khoảng 500 ngôi chùa, chúng tôi chỉ có vài ngày ở Huế nên chỉ kịp đến thăm ngôi chùa có tên Huyền Không.

 Chùa trưa im vắng. Chúng tôi vào chánh điện lễ Phật và đi ngắm cảnh. Ở đây có nhiều hoa phong lan lắm.

Mấy chú tiểu thấy khách đến đã nhanh chóng dọn sẵn một mâm cơm chay bên ngôi nhà mát. Hôm nay là ngày 30 âm lịch mai là mồng một. Nhiều người vẫn thường ăn chay vào ngày 30, mồng một và ngày rằm. Những món chay được dọn ra trông thật đẹp mắt bởi sắc màu của nhiều loại rau cũ, món gỏi, món xào món canh, món mặn, món nào cũng thật vừa miệng nên... loáng một cái là sạch sẽ. Ai cũng khen: cơm chùa ngon quá! (Vã lại, ăn cơm chùa mà bỏ mứa là có tội!).

Người bạn nhà báo miền Trung lại nhiệt tình hướng dẫn chúng tôi đi tiếp lên chùa Huyền Không Sơn Thượng.  

Đó là một vạt đồi nhiều cây xanh, một dòng nước biếc, nhiều vườn cảnh xanh mát, những bãi cỏ, bồn hoa được điểm xuyết bởi những tảng đá có đề thơ. Những câu thơ đã làm cảnh vật có hồn hơn. Tất cả đều tịch lặng trong buổi trưa im ắng. Chỉ có tiếng ve ngân nga…

 Nắng gắt, nhưng không ai có vẻ khó chịu hay mệt mõi. Cảnh trí thi vị đã làm cho tâm tư thanh thản, thoải mái. Những buồn phiền bon chen thế sự và áp lực cuộc sống như đã lùi lại phía sau lưng.

 “Đời người chốc thoáng tà huy

Tử sinh mù mịt, cuộc đi cuộc về

Nỗi lao trần, nỗi ly quê

Chợt nghe chuông vọng bốn bề thiền tâm”.

“Đã quên bóng nhỏ đường chim

Đã quên mộng ước, khuất chìm ngữ ngôn

Ngu ngơ chút chữ chút hồn

Am xưa chân diện hoàng hôn lấm màu”

Những câu thơ nói về chữ Hiếu làm người đọc chợt nhói lòng, chạnh nhớ đến bậc sinh thành đã khuất núi.

 “Rêu phong lợp mái từ đường

Thâm nghiêm thân phụ, trầm hương kính thờ

Non cao tạo một bài thơ

Lệ trời sương giọt đẫm bờ nhân sinh” (Hiếu lệ trời)

“Cha cho xương vóc làm ngừơi

Mẹ cho huyết sữa nụ cười trẻ thơ

Hai thân ngăn núi cách bờ

Non mòn biển cạn phụng thờ nghĩa ân” (Hiếu)

"Đói lòng

Ăn nửa trái sim

Uống vốc nước suối

Đi tìm, Mẹ ơi!

Vô tăm

Cánh hạc lưng trời

Nhân gian sương khói

Bóng người mù phương" (Hiếu)

Tất cả đều được viết bằng một nét chữ và được ký‎ cùng một tên: Minh Đức Triều Tâm Ảnh.

Chúng tôi lần theo tiếng kinh kệ phát ra từ chiếc “cốc” phía xa. Một cô bạn trong đoàn vốn là một nhà thơ và cũng là một Phật Tử đã chắp tay nói với vị sư ngồi trong cốc:

- Thưa thầy, con muốn được gặp thầy Minh Đức.

- Thí chủ muốn gặp có chuyện gì?

Với đôi mắt chân thành và giọng nói xúc động, cô bạn tôi nhỏ nhẹ: “Thưa, khi đến đây, tuy cảnh trí này còn hoang sơ nhưng con thấy thật thanh tịnh nhẹ nhàng, con cảm thấy lòng không còn buồn phiền lo lắng mà thật thư thái dễ chịu… Con muốn cảm ơn những ngừơi đã xây dựng và sắp đặt nên cảnh chùa này, cảm ơn những người đã chăm sóc hoa cỏ đẹp đẽ nơi đây. Con muốn được gặp thầy Minh Đức để bày tỏ lòng cảm ơn vì thầy đã viết những vần thơ thiền thật hay".

Sau một vài câu thăm hỏi trân trọng và xúc động ấy, thầy Minh Đức mời chúng tôi ngồi trên bộ ghế thấp trước hiên để đàm đạo. Thấy chúng tôi tỏ lòng ngưỡng mộ những câu thơ thiền theo kiểu thư pháp, thầy đã tặng chúng tôi quyển thơ “Giun dế, Hư vô và Hạt lửa xanh” do nhà xuất bản Văn học ấn hành vào tháng 5/2008. Đây là tập thơ 194 trang, gồm 60 bài thơ của nhà thơ Minh Đức Triều Tâm Ảnh (Tỳ khưu Giới Đức). Trang cuối có chụp một bức chân dung của thầy và dòng thơ như là tóm tắt nội dung của cả quyển thơ: “Vu vơ viết một câu thiền, giật mình chiếc lá một miền trăng rơi!” 

Thầy bảo: “Trong Phật giáo có 5 loại hình tu tập. Đó là tôn giáo tín ngưỡng (lập chùa chiền); từ thiện xã hội; giáo dục (mở trường lớp tu tập); văn hoá nghệ thuật đạo pháp (viết sách, thơ ca,); sinh họat tâm linh (thiền định). Lọai hình 1, 2,3 thì đã có nhiều rồi. Nên tôi chọn 2 lọai hình sau”.

- Thưa thầy, mong muốn, tâm nguyện của thầy là gì ạ?

- Hiện nay, nhà chùa có gì khó khăn không, thưa thầy?

- Cái khó lớn nhất hiện nay là ở đây chưa có điện.

- Để kéo điện lên đếnđây chắc là tốn kém lắm?

- Theo sự tính tóan của công ty điện lực 3 thì để xây dựng trạm biến áp cho chủa Huyền Không thì cần phải có trụ cao thế, 32 trụ trung thế, 40 trụ hạ thế và đừơng dây điện trải dài trên 3,6 km. Tổng kinh phí lên hơn 1 tỷ đồng.

Cô bạn nhà thơ nói với tôi: “Con số ấy tuy thật lớn nhưng nếu có sự đóng góp của nhìêu Phật tử và nhiều nhà hảo tâm thì cũng có thể được”

"Đói lòng ăn nửa trái sim. Uồng vốc nước suối, đi tìm, Mẹ ơi! Vô tăm cánh hạt lưng trời. Nhân gian sương khói, bóng người mù phương."

Từ giả thầy Minh Đức, chúng tôi còn tranh thủ chụp những tấm hình để lưu giữ nét thanh tịnh nơi đây và chép những câu thơ thư pháp làm hành trang tinh thần cho cuộc sống sắp tới;

 “Qua khe nhặt hạt sương rơi

Thấy trong bọt nứơc nụ cười tiền thân”

“Khai hoa tâm pháp bốn mùa.

Thơ treo công án hiên chùa đợi ai?..."