Tản mạn …sân trường cũ
Hạt Cát - Nhỏ mít ướt ngày xưa.

Thứ bảy,
Văn phòng lặng im vắng vẻ.

Thu xếp xong công việc thấy ngày còn dài, tôi chưa muốn ra về vội.Về nhà làm chi đâu, rồi cũng chỉ một mình tôi lay hoay lặng lẽ trong căn nhà. Nhớ đến mấy hôm trước Hoàn Y tỷ tỷ có gửi một số hình ảnh chụp ở trường cũ trong chuyến du lịch về Việt Nam cho tôi mà tôi đã hạ tải xuống máy nhưng chưa có thời gian thong thả để xem kỹ, tôi lục đục mở máy tìm lại ngăn chứa những hình ảnh ấy.

   Tất cả hình ảnh được chụp bằng máy kỹ thuật số nên rõ nét, màu sắc trung thực, trong sáng rất đẹp mắt. Có ảnh chụp riêng từng người, lại cũng có ảnh chụp chung cả nhóm gồm có thầy hiệu trưởng Từ, Hoàn Y tỷ tỷ và tỷ phu, Thành, Tân và Văn. Có ảnh được lấy ngay trên mảnh sân trước dãy lớp mới, có ảnh dưới mái hiên.Vì hôm đó trời mưa nên trong đa số ảnh, mọi người đứng xúm xít dưới một mái hiên, đằng sau lưng là một cây phượng to lớn, lá cành xanh biếc lất phất mấy hạt mưa trắng xoá, dưới gốc là khoảng sân rộng, cỏ dại chi chít từng chòm rải rác và bối cảnh sau cùng là dãy lớp mới cất ba tầng lầu đồ sộ đẹp đẽ . Ngắm ảnh hai anh chị xong lại đến ảnh của Thành, Tân và Văn, nhìn mỗi người một vẻ tôi không khỏi …ngậm ngùi…nghĩ ngợi.

Chao ôi!

     Thế là thời gian trôi qua trên mảnh đất sân trường ấy đã 30 năm rồi đấy. Mảnh sân ngày nào đã từng in  dấu chân tôi. Đâu rồi những mái tóc nhung huyền êm ả thơ dại một thời như tôi? Đâu rồi những tà áo trinh nguyên thướt tha quấn quít gót hài hoa một thời cùng tôi? Đâu rồi nét tuấn tú tinh anh đầy lém lỉnh trên khuôn mặt của những chàng thanh niên tràn trề sinh lực và hy vọng một thời với tôi? Nắng sớm mưa chiều. Mây bay gió thoảng ! Mai một hết rồi ! Phôi phai hết rồi ! Có chăng chỉ là lưu ảnh trong ký ức. Có chăng giờ này một Thành một Tân một Văn đã chồng chất tuổi đời được sống và chứng kiến biết bao thăng trầm của mảnh đất hiện tại và ít nhiều …hoài niệm xa xưa đang…đứng đấy. Còn …là những mảnh đời lưu lạc tha phương sương tuyết nhọc nhằn như tôi, như Tuân, Liêu, Lâm …và những ai khác mà tôi không biết. May mà tôi còn có cơ hội biết được Tuân nhờ một vài sinh hoạt bên lề cuộc sống và cũng nhờ đó mà tôi mới có thể tìm lại bạn cũ, quen biết thêm một vài bạn khác mà ngày xưa chưa có mối duyên…gặp gỡ . Mảnh sân đã trải bao tháng ngày mưa nắng gió sương, đến bây giờ nó vẫn thế, có thể nó đã được vun bồi, xây đắp thêm bởi ít nhiều cây cỏ, lá hoa, dãy lớp mới, pho tượng danh nhân Trịnh Hoài Ðức v.v.. nhưng chắc chắn không có ai mang đi đâu bất cứ một viên sỏi, một hòn cuội nào trong mảnh sân đó cả. Nó vẫn ở đấy, đã ngắm nhìn bao lớp tuổi trẻ tới và đi từng năm từng năm một, và 30 năm qua là 30 lần nó hân hoan chào đón, ngậm ngùi tiễn đưa những bước chân người vừa đủ cho một đời cha con kế tục. Nó chứng kiến bao mối tình trong sáng ngây thơ của lứa tuổi tràn trề mộng ước. Nó cũng bao dung những nhịp đập cô đơn của trái tim lặng lẽ, mà tôi biết ít nhất …hai con tim có nhịp đập …âm thầm …dính dáng tới tôi. Nó ghi nhận ít nhiều kỷ niệm luyến lưu trong tâm hồn của từng con người khi xa lìa mảnh sân ấy. Nó không nỡ bứt rời những chuỗi ngày êm đềm trong một giai đoạn của cuộc đời người ta với hiện tại. Và nó …đang nuôi dưỡng cây phượng kia cho mỗi ngày to lớn xanh biếc đầy sức sống hơn. Tôi không nhớ rõ là cây phượng đã nằm đó từ lâu hay mới được trồng thêm sau này. Trí nhớ của tôi không có chút ấn tượng nào về cây phượng đó. Cái ấn tượng sâu đậm nhất với tôi có lẽ là sự…biến đổi của …con người.

      Ngày xưa, tôi không biết Tân và Văn nên không mường tượng được những nét biến đổi của hai bạn ấy, mà tôi nghĩ nếu như tôi có biết, chắc bây giờ tôi cũng không tài nào nhận ra được …ai là ai đâu. Hôm nọ, Tuân gửi tôi một bức ảnh anh ta chụp với các bạn năm 1999 trong chuyến về thăm quê có cả Dương trong đấy mà tôi nào có nhận ra được Dương đâu. Dương là một khuôn mặt cũng khá quen thuộc với tôi vì hồi đó anh chàng hoạt động xã hội học đường hăng say lắm,chỗ nào cũng có mặt anh chàng nên tôi …không lạ, thế thôi. Nghe Tuân nói người đó người nọ là Dương, tôi …bật ngửa… Mèn ơi! Vậy sao ? …Không giống …Dương chút nào, tôi không thể tìm thấy một nét quen thuộc gì của Dương cả. Bây giờ đến Thành nữa. Trời ! Nếu mà cho tôi vô tình gặp lại Thành ngoài đường phố, chắc tôi không thể nào biết được đó là Thành đâu đấy. Anh chàng thay đổi hẳn đi, có chăng vóc dáng cao ráo là không khác mà thôi ( tôi lại lẩm cẩm mất rồi, chẳng lẽ con người ta ngày càng…lùn xuống, ừ mà biết đâu được, chẳng phải tôi vẫn nghe rằng con người khi đến tuổi già sẽ tự động ..tụt thấp xuống mấy phân đó sao?).Dáng anh ta ngày ấy …roi roi, cao dong dỏng, không đến đỗi nào …lêu nghêu nhưng cũng thuộc vào hạng cao ráo với nét mặt rắn rỏi. Còn bây giờ thì… khuôn mặt đó đã có ít nhiều …mỡ màng thừa thãi che dấu hết nét quen thuộc ngày xưa, vóc dáng anh chàng do đó mà trở nên …oai nghi …đường bệ hơn, mà diện mạo anh chàng lại …nghiêm khắc …trầm mặc khiến tôi cứ mường tượng đây là một bậc …dân chi phụ mẫu nắm… trọn… quyền …sinh sát trong tay chứ không phải là một ông…bạn …ít lời, kín đáo …ngày xưa …của tôi. (Ôi chao! Ông Thành ơi, sao mà ông … “nghiêm chi mà nghiêm…thấy chán vậy”.Ðó là lời phát biểu của Tuân – người vừa là bạn học thời ấy vừa là anh em nhà chú nhà bác của Thành – khi nhìn thấy ảnh Thành ).

Mà tôi cũng buồn cười cho tôi nữa, trải qua 30 năm trời rồi, con người tất nhiên phải thay đổi chứ, tôi đâu có thể nào bắt người ta phải giữ nguyên những đường nét mà tôi có trong trí tưởng đâu, phải không các bạn. Hay có lẽ vì tôi …căn cứ  trên…kiểu mẫu của tôi từ mấy chục năm nay, ngày nào tôi cũng nhìn thấy mình trong kính, tôi không nhận ra được sự thay đổi từng chút từng chút mỗi ngày trên khuôn mặt mình, hay là vì tôi thay đổi rất ít nên tôi nghĩ ai cũng giống tôi vậy thôi, cũng giống như lần đầu trở về thăm quê sau mười mấy năm xa cách, nhìn mấy đứa cháu gọi bằng dì, bằng cô mà tôi cứ …cười tôi mãi. Những khuôn mặt mà tôi tưởng tượng rõ là …khác quắc với sự thật trước mắt khiến tôi cứ cảm thấy… ngỡ ngàng .

     Ôi ! Thời gian quả thật…nghiệt ngã. Ba mươi năm phù du một thoáng qua… vèo…Cuộc đời ta rồi sẽ còn lại bao nhiêu lần …30 năm nữa đây? Chắc là không quá…một lần nữa đâu, phải không các bạn ? Này Tân, Thành, Tuân, Dương, Liêu, Trần, Nguyễn, Lâm …và cả tôi nữa, rồi còn bao nhiêu các bạn khác mà ta không biết đã …trôi dạt phương nào. Tất cả chúng ta cũng không còn bao nhiêu ngày tháng để mà …sống nữa đâu. Coi …vậy chứ…thời gian qua nhanh lắm đấy bạn à. Thấy không, mới đó mà đã 30 năm rồi, liệu ta có thể sống thêm …30 năm nữa chăng? Nào ai biết được. Có thể… ngày mai tôi từ giã cõi đời, cũng có thể là …năm tới mà cũng có thể…hai, ba chục năm sau. Còn bạn, bạn cũng thế mà thôi. Bạn có dám quả quyết với tôi rằng bạn sẽ …sống tới bao giờ không? Tôi biết chắc là bạn không bao giờ dám …quả quyết một điều như thế, phải không bạn ? Vậy thì bạn ơi ! Bạn ơi ! Hãy…vui vẻ lên mà sống đi bạn, hãy cười nhiều hơn đi bạn. Nụ cười sẽ mang đến cho bạn…niềm tin, sẽ giảm bớt …độc tố trong con người bạn, sẽ khiến bạn cảm thấy thoải mái hơn, yêu đời hơn, bạn sẽ thấy lòng mình rộng mở với cuộc đời, với con người đó bạn.Với nụ cười, bạn sẽ khiến không khí và những người chung quanh bạn được …ấm áp, nhẹ nhàng và hướng đi của bạn cũng sẽ…thong dong, suông sẻ hơn. Bạn hãy đặt niềm tin vào nụ cười của bạn, hãy cười với lòng bao dung, bạn sẽ được…đền đáp cho dù bạn không mong được …đáp đền. Tiếc chi…nụ cười, hả bạn ?Bạn có …tốn kém gì đâu để được một nụ cười, nó đã sẵn trên môi của bạn rồi, chỉ cần bạn …mở lòng chút …xíu là nó sẽ …nở ra…tươi thắm đấy bạn ạ. Bạn hãy mường tượng…cuộc đời này sẽ …buồn tẻ biết bao nếu thiếu đi nụ cười đó bạn. Bạn hãy cười với mọi người, trước mặt mọi người và cười cả khi chỉ một mình bạn nữa. Không chỉ cười những lúc đáng cười mà cũng nên cười những lúc đáng …hận nữa. 

Ôi ! Mảnh sân trường cũ thân thương của tôi. Ðã có một thời xa xưa nào đó, mảnh đất này đã từng in dấu chân …khờ khạo của tôi, dấu chân kia đã bị năm tháng nắng mưa gột rửa phôi phai hết rồi, nhưng trong tâm tưởng tôi, dấu chân nọ chưa hề mờ nhạt, tôi vẫn nhớ vẫn thương tháng ngày đẹp đẽ trong giai đoạn đó của cuộc đời, ở đấy có các bạn vẫn nhớ đến tôi, trân trọng dành tình cảm cho tôi, dù tôi chỉ là một hình bóng âm thầm thoáng qua mắt bạn, dù tôi chỉ là một hạt cát nhỏ nhoi, một áng mây bềnh bồng mà bạn chợt bắt gặp đâu đó khi nắng sớm lúc mưa chiều. Xin cám ơn bạn, cám ơn tất cả mọi người đã cho tôi cơ hội ngắm nhìn những bức ảnh trong sân trường cũ này.

Cám ơn nhiều lắm. Bạn ơi ! Sân ơi !